Phương pháp điều trị nhân xơ tử cung không cần mổ này được chỉ định cho những phụ nữ bị u xơ tử cung nhưng không muốn hoặc không thể mổ bóc nhân xơ hoặc cắt tử cung. Sau khi điều trị, nhân xơ sẽ ngừng phát triển vì nguồn máu nuôi dưỡng nó đã bị cắt đứt.
Sau đây là giải đáp cho những câu hỏi thường gặp về phương pháp này:
* Nguyên tắc động mạch tử cung qua da là gì?
Người ta dùng một ống thông nhỏ luồn vào động mạch đùi qua lỗ kim đâm vào vùng bẹn. Dưới màn hình tăng sáng, bác sĩ sẽ bơm thuốc làm tắc động mạch nuôi nhân xơ hay khối u. Phương pháp này giúp tránh chảy máu và các biến chứng truyền máu có thể gặp ở bệnh nhân phải phẫu thuật ở tử cung.
* Thủ thuật này áp dụng cho những trường hợp nào?
- Những phụ nữ bị u xơ tử cung nhưng muốn có con hoặc sợ mổ.
- Người không có chỉ định bóc nhân xơ, hoặc bị tái phát sau khi đã phẫu thuật bóc bỏ nhân xơ.
- Phụ nữ tiền mãn kinh có nhân xơ tử cung, không muốn phẫu thuật cắt bỏ tử cung hay nhân xơ.
- Bệnh nhân chấn thương vùng chậu, có dị dạng mạch máu vùng chậu.
- Bệnh nhân bị chảy máu nhiều đến mức đe dọa tính mạng, cần phải cầm máu tạm thời.
* Trường hợp nào không thể áp dụng?
- Phụ nữ đang mang thai (vì tia X. có hại cho em bé). Chỉ làm cấp cứu nếu tình trạng chảy máu đe dọa tính mạng thai phụ.
- Người đang có nhiễm trùng tiểu khung hay ổ bụng, hoặc có bệnh ác tính.
Ngoài ra, những trường hợp sau mãn kinh, có tiền căn dị ứng mạnh với thuốc cản quang, suy thận, rối loạn đông máu... sẽ được xem xét cụ thể và cân nhắc kỹ lưỡng xem có nên áp dụng phương pháp này hay không.
* Chuẩn bị gì trước khi làm thủ thuật?
Các bác sĩ sẽ làm siêu âm Doppler màu để đánh giá kích thước, số lượng nhân xơ, thể tích khối nhân xơ hay khối u, chiều rộng và sâu của u. Nếu có điều kiện, có thể đo kích thước khối u trên cộng hưởng từ. Những người chưa có con cần được đánh giá chất lượng buồng trứng trước khi điều trị.
Bệnh nhân phải nhịn đói và vệ sinh vùng bẹn, đùi trước khi làm thủ thuật. Thời gian tiến hành tùy thuộc vào cấu trúc khối u và vị trí cơ thể học của mạch máu nuôi nhân xơ, thường kéo dài từ 30 phút đến 1 giờ. Sau đó, bệnh nhân phải nằm theo thế duỗi thẳng chân trong 12-24 giờ, được xuất viện 6-12 giờ, chậm nhất là 24 giờ sau thủ thuật.
* Kỹ thuật này có gây đau và ảnh hưởng đến sức khỏe?
Trong lúc làm kỹ thuật này, bệnh nhân được gây tê tủy sống và dùng các loại thuốc giảm đau. Sau khi thực hiện xong, họ vẫn thấy nặng vùng bụng dưới. Tùy kích thước khối u và sự nhạy cảm của từng người, thời gian đau có thể kéo dài 6-12 giờ sau thủ thuật. Một số người đau bụng âm ỉ trong 2-3 ngày. Có người bị nhức đầu, sốt, chóng mặt và mất ngủ, ăn không ngon miệng sau thủ thuật 2 - 3 ngày do phản ứng của thuốc cản quang.
Trong trường hợp có biến chứng máu tụ vùng đùi (nơi tiêm thuốc), hoại tử mô lành của tử cung, nhiễm trùng sau thủ thuật... , bệnh nhân cần báo với bác sĩ để can thiệp kịp thời.
BS Nguyễn Hoài Thu, Người Lao Động
by 
